Uluslararası Ticarette 21 yy. Trendleri
Etik Ticaret ve Etik Tedarikçi Kavramı
Bu yazı dizisinde sizlerle gelişen teknolojiler ve global kültürün etkilerine paralel olarak değişim gösteren uluslarası ticaret yaklaşımları konusunda kısa notlar paylaşacağım. Yazı dizisine Etik Ticaret uygulamaları ve sertifika süreçleri ile başlamakla birlikte; ilerleyen yazılarımda yeni tedarik zinciri teknolojileri ve uluslarası organizasyonların hayata geçirdiği yeni online tedarikçi platformları konusunda da bilgiler paylaşacağım.
Bilinçli tüketim kavramlarının gelişimi ve yaygınlaşmasına paralel olarak 2000’li yılların başlarından itibaren “etik ticaret” ve “etik tedarikçi“ uygulamaları markalara ve tedarikçilere uluslararası ticarette fark ve saygınlık kazandırmakla birlikte, bazı uluslararası alıcı organizasyonların gözünde önemli bir seçici unsur haline gelmiştir.
Etik ticaret, perakendecilerin, markaların ve tedarikçilerin; sattığı ürünleri üreten insanlar için, çalışma koşullarını iyileştirmesi ve sorumluluk alması demektir. İşçilere adil davranma, saygı duyma ve değer verme gibi temel kavramlara dayanır. Bu genel yapı içinde, etik ticaret ve etik tedarik gönüllü bir eylemdir ve uluslararası çalışma yasalarına alternatif değil, bunlara uygun davranmayı bekleyen bir anlayıştır.
İletişim ağlarının güçlenmesi ile beraber markalar aktiviteleri konusunda daha şeffaf hareket etmeye başladı. Tüketiciler, doğal kaynaklara ve çalışanlarına duyarlı firmaların ürünlerini daha fazla tercih etmeye başlarken, aksi yönde hareket eden firmaların uygulamalarının basında yer alması bu firmaların marka kimliklerine ciddi zarar verebilmektedir. Sosyal medyanın itici gücü ile giderek daha fazla söz sahibi olan tüketici organizasyonlarının markalar üzerindeki yaptırım gücü her geçen gün daha fazla artmaktadır. Bu durumun bilincinde olan firmalar, uygulamarını etik prensipler doğrultusunda güncellemektedir.
Etik ticaret uygulamalarını benimseyen ve bu alanda sertifika edinen firmaların uluslarası alıcıların gözünde saygınık ve güvenilirlik puanlarını arttırmalarının yanı sıra Birleşmiş Milletler gibi yıllık dünya çapında yaklaşık olarak 17.5 Milyar Dolar ürün/hizmet satın alan organizasyonlar, tederikçi seçiminde “etik ve şeffaf tedarikçi“ uygulamasını bir kriter haline getirmiştir. Türkiye’den 2016 yılında yaklaşık 700 Milyon Dolarlık hizmet ve ürün satın almış olan BM, satın alacaği hizmet ve ürünlerin, organizasyonun etik prensiplerine ve yerel/uluslararası çalışma yasalarına uygun olarak üretilmesini bir zorunluluk haline getirmiştir. (İlerleyen yazılarımda Birleşmiş Milletlerin açtıgı ürün/hizmet ihalelerine katılım koşulları ile ilgili detaylı bilgiler paylaşacağım)
Etik Ticaret Sertifikası Nasıl Elde Edililir?
Tedarikçi olan firmaların genel çalışma koşulları, sosyal, sağlık ve güvenlik açısından değerlendiren uluslarası organizasyonlar, tıpkı ISO sertifikası süreçlerinde olduğu gibi, aranan kriterleri yerine getirmekte olan firmaları Etik Ticaret ve Sosyal Sorumluluk Sertifikaları ile tescillemektedir. Bu alanda önde gelen organizasyonlar aşağıdaki gibidir:
SEDEX
Sedex/Smeta Küresel tedarik zincirinde sorumlu ve etik iş uygulamaları iyileştirme süreçleri için adanmış kar amacı gütmeyen bir organizasyondur. Sedex tedarik zincirinde olan kuruluşların etik ticaret konusunda gelişmesini hedefleyen bir ticaret topluluğudur. Katılımcı firmalar Sedex sistemine ortak bir veritabanına bağlanmak çalışmalara katılmak ve üyelerle irtibata geçebilirler. Etik sosyal uygunluk denetimlerine giren firmaların denetim raporları diğer üye firmalara da açıktır bu yolla tedarik zinciri oluşturulmaktadır.
SA8000 Sosyal Sorumluluk Belgesi
Sosyal açıdan kabul edilebilir uygulamalar ve organizasyon için asgari standartları belirleyen bir standart türüdür. Herhangi bir sektörde herhangi bir şirket için dünya çapında uygulanabilir bir ölçek sunmaktadır. Ilo, BM ve ulusal hukuk kurallarına daylalı ve sanayi sosyal uyumu ölçmek için oluşturulmuş birr yönetim sistemidir.
Harmancı Partners; uluslararası yatırım ve ticaret projeleri konusunda Türk şirketlerine hukuk, mali müşavirlik ve iş geliştirme alanlarında danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Özellikle Malta, Kuzey Afrika ve Avrupa genelinde iş ağınızı geliştirme konusundaki sorularınız için bizimle herzaman iletişime geçebilirsiniz.
