Anahtar Noktaları ile Malta 2018 Bütçesi

9 Ekim 2017’de Malta Maliye Bakanı Sayın Prof. Edward Sacluna’nın yapmış olduğu Bütçe konuşması ile Hükümet, 2018 yatırım planlarını kamuoyu ile paylaştı. Yükselen ve istikrarlı ekonomisiyle dikkat çeken Malta, 2018 yılı için de yatırımcının yüzünü güldürucek teşvik ve yatırım projelerinin sinyallerini verdi.

Malta’nın tek Türk Hukuk Bürosu olan Harmancı & Partners’ın kurucu ortağı Ezgi Harmancı, Türk yatırımcılar için Malta’nın bir fırsatlar ülkesi olduğunun altını çizerek, bilişimden inşaata kadar geniş bir iş hacmi yaratıldığına işaret etti.Hükümetin 2018 yılı Bütçe planından bahsetmeden önce, sizleri Malta’nın 2017 yılı ekonomik başarısına bir göz atmaya davet ediyorum.

2016 yılı itibarı ile %5.5 olan Reel GSYİH, 2017’nin ilk yarısında %6,3’e ulaştı. Küçük bir karşılaştırma yapmak gerekirse, bu oran AB genel ortalamasında 2016 ve 2017 yılı için %1.9’iken; AEB’nde ise 2016 için %1,8, 2017 için ise %1.9 oranında kaldı. Ayrıca kadınların iş gücüne katılım oranı %3.1 artış göstermiş, işsizlik oranları %4.1’e düşmüş ve 8500’u özel sektörde olmak üzere 9.500 yeni iş alanı açılmıştır. Enflasyon ise %1.2 oranında stabil kaldı.

Bu yılın Bütçe planında Hükümet mali öncelikleri arasına, Sayın Prof. Edward Sacluna’nın bütçe konuşmasında da belirttiği gibi Konut Piyasa & İnşaat Sektörü, Altyapı, Yol ve Ulaşım Yatırımları, Enerji & Geri Dönüşüm Sektörü, başta Blockchain olmak üzere Teknoloji Sektörünü ele aldı.

Aynı zamanda Sosyal adaleti de hedeflenen noktaya ulaştırmayı amaç edinen Malta’nın, bu alanda 2018’de gerçekleştirmeyi hedeflendiği projelerden bazıları;

- Yıllık 60.000 Avro’nun altında kazanan kişiler için vergi indirimi yapılması,

- Sosyal Hizmetler çerçevisinde, 700 konutun yapımına ayrılan 50 milyon Avro değerinde yatırım bütçesi ve

- Gayrimenkul edinen bireylere destek olmak amacı ile sosyal kredi ve hibe programlarının genişletimesidir.

MALTA’DA ALTYAPI VE YOLLAR DEĞİŞİYOR

Malta Hükümeti, önümüzdeki 7 yıl içinde tüm altyapı ve yolları değiştirmek üzere 700 Milyon Avro bütçe öngördü. Malta’nın özellikle altyapı alanında yabancı yatırım desteğine olan ihtiyacı düşünüldüğünde, Türk yatırımcılar için önümüzdeki 7 yıl çok önemli projeler için zemin yaratıyor. Altyapı alanında bir diğer önemli yatırım ise Malta-Gozo arasında 2. Fiber Optik Kablo Döşeme Projesi olup, söz konusu proje telekominikasyon alanında da yeniliklerin habercisi niteliğinde.

Malta'da altyapı ve inşaat sektöründeki yatırım fırsatları hakkında daha fazla bilgi almak için lütfen Pelin Üner'in önceki makalelerinden Malta'nın Yükselen Değerleri - İnşaat ve Altyapı Sektörüne göz atmayı unutmayınız.

Ulaşım Sektörüne Ait Teşvikleri

Malta yüzölçümü bakımından küçük bir ülke olmasına rağmen, artan refah seviyesine paralel olarak araç sahibi olma oranı da yükseldi. Ortaya çıkan trafik sorununa karşı çözüm ise, bisiklet, motorsiklet ve scooter gibi alternatif ulaşım yollarını cazip kılmaktan geçiyor. Bu bakış açısı ile Hükümet, Bisiklet, Elektrikli Bisiklet, Motorsiklet ve Scooter kullanımlarını kapsayan teşvik paketini Bütçe ile genişletti.

- Bisiklet ve elektrikli bisiklet alımlarında uygulanan %15,25 oranında ki teşvik bir sonraki yıla uzatılmış,

- Motorsiklet, scooter ve elektrikli bisiklet alımlarında kişilere, 400 Avro’ya kadar hibe sağlanması,

- Bisiklet kiralamalarında ise, %7lik KDV indirimi öngörülmüştür.

Konut Piyasası & İnşaat Sektörü

Malta sunduğu hayat standartları, güçlü ekonomisi ve yılın 300 günü güneşli, sımsıcak havası ile Avrupa’nın Afrika’ya uzanan son kara parçası. Hal böyle olunca, artan nüfus oranı da kaçınılmaz oluyor. Bu noktada Malta İnşaat sektörü de yatırımcıları için muhteşem fırsatlar sunarak birlikte büyümeyi hedefliyor. 2018 yılının bu alandaki basılıca yatırımlarına asagida değinirken, vergi ve hibe fırsatlarına ise yazının ilerleyen bölümlerinden ulaşabilirsiniz.

- Sosyal Hizmetler çerçevesinde, 50 milyon Avro değerinde 700 konutun yapımı,

- Gayrimenkul edinen bireylere destek olmak amacı ile sosyal kredi ve hibe programlarının genişletimesi,

- Paola ve Kırköp’ta yapılacak olan sağlık merkezleri,

- Kamu- Özel Sektör Ortaklığı ile Mater Dei bünyesinde yeni polikinlik blokları ve yeraltı otapark inşaatı,

- Marsaskala, Qawra, Msida ve Rabat’ta olmak üzere 4 yeni okul inşaatı.

- Temel ham maddelerinden çelik çubuklara uygulanan ÖTV miktarında var olan anormallikleri gidermek amacıyla, ithal edilen benzer ürünler ile uyumlaştırılması da Bütçe kapsamına alındı.

Türk Vatandaşlarının Malta'da Gayrimenkul Satın Alması hakkında bilgi almak için, Harmancı & Partners olarak daha önce paylaşmış olduğumuz makalemize de göz gezdirmenizi tavsiye ederiz.

Enerji & Geri Dönüşüm

Bütçede öne çıkan diğer yatırım projeleri ise, Enerji ve Geri Dönüşüm Sektöründe hazırlanmış olup, bunlardan birkaçına aşağıda bahsedeceğim.

Enerji üretiminde kullanılacak olan atık fabrikasını inşa etmek için 150 milyon Avro ayıran Hükümet ayrıca, cam ve plastic sisleri iade eden tüketicilere geri ödeme yapılmasını hedefleyen bir projeyi gerçekleştirmek için özel sektör ile masaya oturacak.

Bütçede yer alan ve bir başka heyecan verici proje ise Malta ve İtalya arasındaki doğal gaz boru hattı. Projenin hayata geçirilmesi ile birlikte, çevre, teknik ve denizcilik çalışmalarının üstlenilmesi de başarılı yatırımlara gebe olucaktır.

Riscasoli’de yeni enerji dağıtım merkezi ve Şu Hizmetleri tarafından yönetilen rezervuar alanlarına, 2 yeni güneş enerjisi çiftliği kurulması da Bütçe kapsamına alındı.

Teknoloji & Blockchain Yatırımları

Hükümetin 2018 hedeflerinden bir diğeri ise, Malta’yı Blockchain Teknolojisinin önemli merkezlerinden biri haline getirmek. Son yıllarda küresel bazda hızla yükselen bu alanda Malta, birçok Avrupa ülkesinin aksine gelişmeleri yakından takip etmiş ve yatırım girişimlerine başlamıştır. Şöyle ki:

- Blockchain’e sağlanan adaptosyon ile MCAST, NCFHE ve İTS tarafından verilen sertifikalara güvenli erişim sağlanması,

- MİTA’da Blockchain Laboratuvarı kurulması,

- Xewkija Sanayi Bölgesi’nde araştırma ve İCT Hub kurulumu,

- İlgili teknolojilerin iletişim noktası olarak bir web-portal kurulumu ve

- Blockchain Hub ile, yeni kurulmuş olan bu alandaki işletmeleri desteklemeyi hedeflenmektedir.

I-Gaming Sektöründe Sürdürülebilirlik

Malta GSYİH’nın yaklaşık %25’ini oluşturan I-Gaming sektörü, sağlamış olduğu fırsatlar ile Malta’yı aynı zamanda küresel çapta lider ülkelerden biri haline getiriyor. Bu başarının sürdürülebilirliğini hedefleyen Hükümet, KDV Gruplama Yönetmeliği adı altında hazırladığı taslağı sundu.

KDV Gruplama Yönetmeliği ile getirilmesi hedeflenen uygulama, güncel yönetmelikten bir takım farklılıklar içeriyor. Bunlar arasında en dikkat çeken değişiklik ise;

Malta’da sabit bir işletmeye sahip olan ve birbirine finansal, ekonomik ve organizasyonel bağ ile bağlı olan teşebbüsler arasında, KDV gruplama yöntemi uygulanarak, söz konusu teşebbüslerin tekil bir vergi yükümlüsü olarak kayıt altına alınmasına izin verilecek olmasıdır.

Böylece, teşebbüsler arasında ki tedarik ve satın alımlara ayrıca KDV uygulanmayacak.

2018 BÜTÇESİNDEN VERGİ MÜJDESİ

Özellikle yabancı bir ülkeleye yapmayı planladığınız yatırımlarınızda, dikkat etmeniz gereken önemli noktalarda biride o ülkenin vergilendirme sistemi. Harmancı & Partners olarak daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz üzere Malta, yatırımcısına sağladığı vergi fırsat ve teşvikleri ile Avrupa’nın Afrika’ya açılan kapısı. Bu konuda oldukça iddialı olan Malta’nın 2018 için öngördüğü yeniliklerden birkaçına aşağıda değinmek istiyoruz.

MÜLKE BAĞLI VERGİ FIRSATLARI

1- İlk Kez Gayrimenkul Sahibi Olanlar Için Vergi Muafiyeti:

Malta çatısı altındaki herkesi konut sahibi yapmayı hedefleyen Hükümet, ilk kez gayrimenkul edinen kimseler için, ödemiş oldukları ilk 150.000 Avro üzerinden vergi muafiyeti uygulamaktadır. Bu muhafiyet, 2018 dönemini de kapsayacak şekilde uzatılmıştır.

2- İkinci Kez Gayrimenkul Sahibi Olanlar İçin Vergi İadesi Hakkı:

- Bir başka konutu almak için ilk konutunu satan vergi yükümlüsü, başka bir konut sahibi olmaz ise 3.000 Avro’ya yakın bir vergi iadesi hakkına sahip olacaklardır.

- Söz konusu maksimum vergi iadesi, özel ihtiyaç sahipleri için 5.000 Avro’ya kadar yükseltilebilir.

- Bahsi geçen muhafiyet fırsatı, 10 Ekim 2017 tarihi itibari ile geçerli olacaktır.

2- Kentsel Koruma Alanında Edinilmis Gayrimenkul;

- Güncel yasa gereği, Kentsel Koruma Alanı sınırları içerisinde, 1 Ocak 2016 - 1 Ekim 2017 yılları arasında edinilmiş gayrimenkullerde, %2,5 oranında vergi muafiyeti uygulanır. Açıklanan bütçe ile, söz konusu paketin 1 yıl daha uzatılması öngörülmüştür.

3- Gozo Vergi Muafiyetleri

- Yine uygulamada olan yasa paketi gereğince, bireylerin Gozo’da edindiği konut üzerinden uygulanacak olan %5 oranındaki vergi, %2,5 oranına çekilmiştir. Aynı paketin Hükümet tarafından, 1 yıl daha uzatılmasına karar kılınmıştır.

İŞ HAYATINDAKİ TEŞVİKLER

KÜÇÜK İŞLETMELERİN KDV EŞİĞİNİN DÜŞÜRÜLMESİ

Küçük işletmelerin, KDV istisnası olarak kayıt yaptıımayı seçebileceği maksimum ciro miktarı 14.000 Avro’dan 20.000 Avro’ya yükseltilerek, paketin kapsamı genişletilmiş ve daha fazla küçük işletmeciye ulaşılarak birlikte büyüme hedeflenmiştir.

Malta Enterprise Teşvik Programı

Daha önce de belirttiğimiz gibi Hükümet, sosyo-ekonomik eşitliği sağlamak ve dengede tutmak hedefiyle küçük yatırımcı, yeni girişimciler ve iş dünyasındaki kadınlara büyük bir destek sağlıyor. Bu doğrultuda, Hükümet’in, Microinvest ve Business Start gibi girişimleri güçlendirmeye yönelik adımlar atmaya devam edeceğini açıklanan Bütçe ile birkez daha görebilmekteyiz.

- Microinvest programı altında küçük yatırımcılara ve serbest meslek sahiplerine sağlanan 30.000 Avro’luk hibe;

· Malta’da yer alan işletmeler için 50.000 Avro,

· Gozo’da yer alan işletmeler için 70.000 Avro ve

· Pay sahiplerinin %50’sinin kadınlardan oluştuğu şirket ve işletmelerde ise 70.000 Avro’ya çıkarılmıştır.

- Ayrıca 2018 yılından itibaren Microinvest programının uygulanabilirlik alanında bulunan işletmelerin, azami 50 tam zamanlı çalışanı olması şart koşulmuştur.

- Hükümet, bu yasama yılı boyunca, özel sektöre uygulanan bürokratik prosedürü de %30 oranında azaltacağını taahhüt etti.

IIP - YATIRIM YOLUYLA VATANDAŞLIK PROGRAMI

Özellikle vatandaşlık kazanımı ile olan kısmında, şuan için ayrıntıları paylaşılmamış olmasına rağmen, bürokratik sürecin kısaltılması ve başvuran lehine bir genişleme olucağının sinyalleri verildi.

Sonuç olarak, Malta Hükümet’inin 2018 Bütçesi kapsamındaki yatırım planlarının, yatırımcıyı teşvik edici bazda hazırlanmış olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle altyapı, blockchain teknolojisi, enerji ve inşaat sektörlerinde yaratılan yatırım fırsatları, önümüzdeki yıllarda yatırımcılar tarafindan değerlendirilmesi gereken başlıca alanlar olarak karşımıza çıkıyor.